Temmuz Ayında Ürün Fiyatlarında Dikkat Çekici Değişimler
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın verdiği bilgiye göre, Temmuz ayında üretici ve market fiyatlarında önemli değişimler meydana geldi. 37 ürünün yer aldığı market fiyatları listesinde, 19 üründe fiyat artışı görülürken, 17 üründe fiyatlar düştü. Fiyatı sabit kalan tek ürün ise oldu.
Limon Fiyatları Zirve Yaptı
Bayraktar’ın açıklamasına göre, Temmuz ayında en yüksek fiyat artışı limonda yaşandı. Limon, hem üretici hem de market fiyatlarında ön plana çıktı. Limonu; yumurta, elma, kuru incir ve mısırözü yağı izledi. Marketlerde limon fiyatları %37,8 artarken, yumurta %14,3, elma %12,8, kuru incir %5 ve mısırözü yağı %3 artış gösterdi.
Kabakta Sert Düşüş
Marketlerde fiyatı en çok düşen ürün %42,6 ile kabak olurken, karpuzda %39,8, patateste %31,5, kuru soğanda %24,6 ve yeşil soğanda %19,5’lik düşüş yaşandı. Üretici tarafında ise fiyatı en fazla azalan ürün %41,2 ile yeşil soğan oldu. Bunları; %41 ile karpuz, %39,1 ile patates, %38,5 ile patlıcan ve %38,3 ile kabak izledi.
Üretici-Market Fiyat Farkında Karpuz Rekor Kırdı
Temmuz ayında, üretici ile market fiyatları arasındaki en yüksek fark karpuzda gözlendi. Üreticiden 1,18 TL’ye satılan karpuz, markette 8,42 TL’ye kadar yükseldi. Böylece %613,8’lik bir fiyat farkı ortaya çıktı. Patlıcan %295,8, salatalık %275,3, yeşil soğan %247,6 ve havuç %242,8 ile karpuzun ardından geldi. Bu da gösteriyor ki karpuz marketlerde 7,1 katına, patlıcan 4 katına, salatalık 3,8 katına, yeşil soğan 3,5 katına ve havuç ise 3,4 katına satıldı.
Üretici Fiyatlarında Dikkat Çeken Artış ve Azalışlar
Üretici tarafında Temmuz ayında fiyatı en çok artan ürün %55,6 ile limon oldu. Limonun ardından; %29,6 ile yeşil mercimek, %27,5 ile sivri biber, %17,8 ile yumurta ve %13,1 ile kırmızı mercimek fiyatları yükseldi.
Diğer yandan, fiyatı düşen ürünlerde arz fazlası ve talep düşüklüğü etkili oldu. Örneğin patlıcan, kabak, karpuz ve patates gibi ürünlerde hasatın artması veya tüketici talebinin azalması fiyatların gerilemesine neden oldu.
Gübre ve Mazot Maliyetleri Artıyor
Bayraktar, tarımda kullanılan gübre ve mazot gibi girdilerin maliyetlerindeki artışlara da dikkat çekti. İran-İsrail çatışmalarının ardından gübre fiyatlarında %40’a varan artışlar yaşandığını belirtti. Ateşkese rağmen, gübre fiyatlarının hala yüksek seviyelerde olduğuna vurgu yaptı.
Ürün Fiyatlarındaki Değişimin Nedenleri
Bayraktar, ürün fiyatlarındaki dalgalanmaların nedenlerine de değindi. Yeşil ve kırmızı mercimekteki fiyat artışı, düşük rekoltenin etkisiyle gerçekleşirken, sivri biberde talep fazlalığının etkili olduğunu belirtti. Patlıcan ve kabaktaki bolluk ise fiyatların düşmesine neden oldu. Yumurta fiyatlarındaki değişiklikler ise arz-talep dengesindeki kaymalardan kaynaklanmaktadır. Karpuzda ise üretimdeki artış ve azalan tüketici ilgisi fiyatların aşağı doğru hareket etmesine neden oldu. Limonda ise depolama sorunları ve azalan arz fiyatların yükselmesine neden oldu.